Ғасырлардан сыр шерткен – Атырау

24 шілде, 2015. Астана. Бүгін Қазақстан Республикасы Ұлттық музейінде «Ғасырлар қойнауынан сыр шерткен Қазақстан» жобасы аясында Атырау облысы тарихи-өлкетану және Ш. Сариев атындағы қолданбалы сәндік өнер мұражайлары қорларынан «Ғасырлардан сыр шерткен — Атырау» атты көрменің салтанатты ашылу рәсімі өтті.

Көрменің мақсаты — өңірлер арасындағы мәдени байланыстарды нығайту және мұражайлар ісін дәріптеуге негізделген жоба аясында Атырау облысы тарих-өлкетану мұражайының қорында жинақталған қазақ халқының материалдық және рухани мәдениетінің баға жетпес жәдігерлерін елорда тұрғындары мен қонақтарына таныстыру.

Көрмеге Атырау (Гурьев) қаласының құрылу тарихы, Атырау облысының табиғаты, табиғи қорлары және тарихы туралы деректер мен мұнай және балық өнімдері, Ақкегершін, Ақтолағай үстірттерінен табылған белемниттер, аммониттер, сәулелі маржандар, бауыр аяқты ұлулар және т. б., Атырау тарихында ерекше орын алатын Жылыой ауданы, Аралтөбе қорғанынан табылған алтын киімді сармат көсемінің фотосуреттері және алтын әшекейлері, сармат дәуіріндегі құмыра, қыш ыдыстар секілді жәдігерлер қойылды.

Сонымен қатар көрмеге келген қонақтар ортағасырлық Сарайшық және Ақтөбе (Лаэти) қалашықтарына жүргізілген археологиялық қазбадан табылған тиындар, моншақтар, қола айналар, шырағдандар, Мысыр елін 17 жыл билеген атақты қолбасшы, тарихи тұлға Сұлтан Бейбарыс ескерткішінің макеті, Солтүстік Африкалық үлгідегі күміспен әшекейленіп жасалған мамлюктер тапаншаларын көре алады.

Қазақ хандығының 550 жылдығына байланысты: Әбілхайыр хан (1693 -1748), Бөкей хандығының құрылу тарихы (1801), Бөкей ордасының негізін салушы Бөкей Нұралыханов және Бөкей ордасының соңғы ханы Жәңгір (1801-1845), Бөкей ордасындағы Уақытша кеңесте тілмаш және 1852 — 1892 жылдары Каспий теңізі жағалауының 1-ші және 2-ші аймақтарының әкімі (правителі) Мақаш Бекмұхамедовтың (1830-1904) өмірдеректері мен фотосуреттері және мөрлері, Бөкей ордасында ұйымдастырылған жәрмеңкеге қатысты бұйым түрлеріде көрмеден өз орнын тапты.

Сондай-ақ:

— Кіші Жүздегі халық батырлары Сырым Датұлы (1712-1802), ұлт — азаттық көтеріліс басшылары (1836-1838 ж. ж.) Исатай Тайманұлы мен Махамбет Өтемісұлына қатысты фотосуреттер және заттай бұйымдар 200 жылдық тарихы бар қайрақ тас, дауылпаз ақынның домбырасының көшірмесі;

— Қазақ мұнайының тарихы және қазіргі мұнай компаниялары, Атырау облысында денсаулық сақтау, білім беру, мәдениет, өнер және әдебиет, спорт салаларының даму тарихы және дамытуға үлес қосушылардың фотосуреттері мен құжаттары бойынша 17 дана тақырыптық планшеттерге орналастырылып, жергілікті қолөнер шеберлерінің этнографиялық туындылары, сүйекпен және күміспен әшекейленген ер үзеңгісімен, күмістелген қамшы (ХХ ғ), ағаш ыдыстар, сүйек пластинкалы, күміспен өрнектелген домбыра (ХІХ ғ), зергерлік әшекей бұйымдары түрлері, сонымен қатар Ш. Сариев атындағы қолданбалы және сәндік өнер мұражайы қорынан 60 дана картина қойылған.